Boşanma dilekçesi, boşanma sürecinin ilk adımıdır ve bu dilekçe, boşanmanın anlaşmalı mı yoksa çekişmeli mi olacağını belirler. Boşanma dilekçeleri genellikle iki şekilde hazırlanır: anlaşmalı boşanma dilekçesi ve çekişmeli boşanma dilekçesi. Boşanma dilekçesi örneği aşağıda indirebileceğiniz belge olarak bulunmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi: Anlaşmalı boşanma davası, çiftlerin boşanma konusundaki anlaşmazlıklarını çözdüğü ve boşanma şartları üzerinde mutabakata vardığı durumlarda kullanılır. Bu tür bir dava açılabilmesi için, evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. Bu süre, tarafların birbirlerini daha iyi tanımalarını ve aile birliğini koruma amacı güder. Evlilik süresinin tamamlanmasının ardından, çiftler ortak karar alarak veya eşlerden biri boşanma talebini diğerinin kabul etmesi durumunda anlaşmalı boşanma davası başlatılır.
Çekişmeli Boşanma Dilekçesi: Çekişmeli boşanma davası ise, taraflar arasında boşanmanın hukuki sonuçlarına dair bir uzlaşma sağlanamadığında veya bir eşin boşanma isteğine diğer eşin karşı çıkması durumunda ortaya çıkar. Çekişmeli boşanma davası, tek taraflı olarak açılır; bu durumda davacı eş, boşanma dilekçesini hazırlayarak yetkili Aile Mahkemesine sunar.
Boşanma dilekçesi, boşanma sürecini başlatmak için mahkemeye sunulan resmi bir belgedir. Bu dilekçede tarafların kişisel bilgileri, boşanma gerekçeleri, iddialar ve deliller, eşlerin birbirlerinden talepleri gibi birçok detay yer alır. Boşanma dilekçesinin Aile Mahkemesine verilmesiyle birlikte boşanma davası resmi olarak açılmış olur.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesini Kim Hazırlar?
Anlaşmalı boşanma dilekçesini hazırlamak için bir avukat tutmak gerekmemektedir; dilekçeyi boşanma davasını açmak isteyen eş de yazabilir. Ancak, avukat desteği almak genellikle faydalıdır. Çünkü anlaşmalı boşanma dilekçesi ile birlikte hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolü, boşanma sürecinin düzgün ve sorunsuz ilerlemesi için büyük önem taşır. Protokolde eksik veya yanlış bir bilginin bulunması, sonrasında hukuki sorunlara yol açabilir. Ayrıca, protokolde yer alan fakat hâkim tarafından dikkate alınmayan bir madde, hukuki komplikasyonlara neden olabilir.
Anlaşmalı boşanma protokolü genellikle üç nüsha olarak düzenlenmelidir: birer nüsha her iki eşte kalır ve bir nüsha mahkemeye sunulur. Bu protokolle birlikte, anlaşmalı boşanma davası dilekçesi hazırlanır ve en az bir eş tarafından imzalanmalıdır. Boşanma dilekçesinin en az iki örneği bulunmalıdır. Ancak, bazı adliyelerde UYAP sisteminde tarama yapılarak dava dosyası oluşturulduğunda, tek nüsha dilekçe yeterli olabilir. Anlaşmalı boşanma protokolünün ekinde her iki eşin de ıslak imzası yer almalıdır.
Boşanma Dilekçesinde Neler Yer Almalıdır?
HMK m. 119 kapsamında boşanma dilekçesi içerisinde özetle aşağıdaki hususlar bulunmak zorundadır:
- Mahkemenin adı.
- Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri.
- Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası.
- Varsa, davacı avukatının adı, soyadı ve adresi.
- Davanın konusu ve/veya dava değeri.
- Davacının iddiasının dayanağı olan tüm vakıa ve olayların açık ve net özetleri.
- İddia edilen her bir vakıanın hangi deliller ile ispat edileceği.
- Dayanılan hukuki sebepler.
- Açık bir şekilde davadaki talepler.
- İmza.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesinde Bulunması Gereken Unsurlar
Anlaşmalı boşanma dilekçesi, boşanma sürecini başlatan önemli bir belgedir ve bu dilekçede aşağıdaki unsurların yer alması gerekir:
- Nafaka Düzenlemeleri: Eşler arasında belirlenen nafaka miktarı ve ödeme düzenlemeleri açıkça belirtilmelidir. Bu, eşlerden birinin diğerine maddi destek sağlayıp sağlamayacağını ve nafakanın tutarını içerir.
- Maddi ve Manevi Tazminat: Taraflar arasında ödenecek maddi ve manevi tazminat miktarları ve ödeme şekilleri ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Tazminatların ne şekilde ödeneceği, süreleri ve miktarları net bir şekilde belirtilmelidir.
- Çocukların Velayeti: Eğer eşlerin çocukları varsa, çocukların velayeti ile ilgili anlaşmaya varılan noktalar dilekçede yer almalıdır. Çocukların hangi ebeveynle yaşayacağı, ziyaret düzenlemeleri ve bakım sorumlulukları gibi konular bu bölümde detaylandırılmalıdır.
- Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Anlaşmalı boşanma dilekçesi ile birlikte, anlaşmalı boşanma protokolünün de mahkemeye sunulması gerekmektedir. Protokol, tüm anlaşma şartlarını içermeli ve her iki eş tarafından imzalanmış olmalıdır.
Bu unsurlar, boşanma sürecinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi ve taraflar arasında hukuki uyuşmazlıkların önlenmesi için önemlidir.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Örneği
Çekişmeli Boşanma Dilekçe Örneği Nasıl Olmalıdır?
Çekişmeli boşanma dilekçesi, boşanmaya yol açan olaylara ve davadaki taleplere göre özelleştirilir. HMK’ya göre, boşanma dava dilekçesinde her bir olayın boşanmaya nasıl etki ettiği, bu olayların hangi delillerle ispatlanacağı ve diğer eşten hangi taleplerin bulunduğu açık ve net bir şekilde ifade edilmelidir.
Çekişmeli boşanma dilekçesi, her boşanma durumunda farklı şekillerde hazırlanabilir, çünkü her boşanma olayının kendine özgü nitelikleri vardır. Bu nedenle, genel bir çekişmeli boşanma dilekçesi şablonu oluşturmak hukuki açıdan mümkün değildir. Çekişmeli boşanma, genel sebepler ya da özel sebeplerle açılabilir. Genellikle, çekişmeli boşanma davaları, “şiddetli geçimsizlik” gibi genel sebeplerle başlatılır. Özel sebeplerle yapılan boşanma davaları daha sıkı kurallara ve delil gereksinimlerine tabi olduğundan, özel sebeplerle açılan davalar daha az görülür. Ancak, ister genel ister özel sebeplerle olsun, boşanma dilekçelerinde yer alması gereken bazı standart unsurlar vardır. Bunlar aşağıda özetlenmiştir:
Boşanma dilekçesi yazarken dikkate alınması gerekenler kısaca şunlardır:
Talep ve Sonuç Bölümü: Mahkeme kararında yer alması istenilen talepler açıkça sıralanmalıdır.
Giriş Bölümü: Taraflar hakkında temel bilgiler verilmelidir.
Olaylar Bölümü: Evlilikteki sorunlar ve evliliğin çekilmez hale gelmesine neden olan faktörler ayrıntılı şekilde anlatılmalıdır.
Kanuni Dayanaklar Bölümü: Karşı tarafın hangi davranışlarının hangi kanun maddelerini ihlal ettiği açıklanmalıdır.
Talepler Bölümü: İstenilen talepler (tazminat, nafaka, velayet vb.) ve bu taleplerin yasal dayanakları belirtilmelidir.
Deliller Bölümü: Vakıaların hangi delillerle ispat edileceği detaylandırılmalıdır.
Boşanma dilekçesi hazırlandıktan sonra, yetkili Aile Mahkemesinin bulunduğu adliyedeki hukuk mahkemeleri tevzi bürosuna, dilekçe ve ekleriyle birlikte teslim edilir. Yetkili ve görevli mahkeme, Medeni Kanun’un 168. maddesine göre belirlenir:
- Eşlerden Birinin Yerleşim Yeri: Boşanma davası, eşlerden birinin ikamet ettiği yer mahkemesinde açılabilir.
- Son Altı Ayda Birlikte Yaşanan Yer: Eğer eşler, boşanma davasından önce en az altı ay boyunca birlikte yaşamışlarsa, birlikte yaşadıkları yer mahkemesi de yetkilidir.
Anlaşmalı boşanma durumunda, taraflar istedikleri herhangi bir Aile Mahkemesinde dava açabilirler; bu nedenle Türkiye genelindeki tüm mahkemeler yetkilidir.
Dilekçeyi tevzi bürosuna sunduktan sonra, mahkeme harç ve giderleri vezneye yatırarak dava açılmış olur. Boşanma davası nasıl açılır konusunda daha detaylı bilgiye, ilgili makalemizde ulaşabilirsiniz.
Boşanma Dilekçesi Ücretleri Ne Kadar?
2024 yılı için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre, boşanma dilekçesi yazım ücreti en az 3.600 TL’dir. İstanbul Barosu’nun 2024 Ücret Tarifesi kapsamında ise bu ücret 16.500 TL olarak belirlenmiştir. Adli Yardım talep eden kişiler için, maddi durumu zayıf olanlar için ücretsiz boşanma dilekçesi hizmeti alınabilir. Adli Yardım, muhtarlıklardan alınan fakirlik belgeleriyle başvuru yaparak avukat atanması şeklinde sunulur.
Boşanma dilekçesi, davanın temel unsurlarından biridir. Dilekçede belirtilmeyen hususlar, cevaba cevap dilekçesi hariç, daha sonra eklenemez veya değiştirilemez. Boşanma dilekçesi, hukuki zorunlulukları karşılamalıdır; HMK tarafından belirlenen şartları taşımayan dilekçeler usulden reddedilebilir.
